ارزش ۲۸۲ میلیاردی معاملات هفتگی صندوق‌های زعفران

در قلب ایران باستان، یک گنجینه شکوفه می‌دهد و گل‌زعفران، که به طلای سرخ معروف است، آوازه‌اش در کل کره‌ی خاکی می‌پیچد. پاییز هرسال، رشته‌های قرمز زعفران، با دقت بسیار برداشت می‌شوند و زعفران را به یکی از با ارزش‌ترین و در عین حال پرزحمت‌ترین محصولات کشاورزی، دربحث برداشت تبدیل می‌کند.

درهفته‌ی گذشته صندوق سحرخیز با رشد شارپی بسیاری از توجه ها را به خود و کالای زعفران جلب کرد. این صندوق ازسوم مهرماه با رشد بیش از ۲۰ درصدی سقف ۴۵,۱۲۳ ریالی خود را شکست و در ابتدای هفته با اختلاف ۲۰ درصدی نسبت به NAV ابطال خود در حال اصلاح و تخلیه حباب است. می توان گفت سحرخیز درگیر سقف قبلی خود است و تا زمانی که این محدوده را با قدرت نشکند، نمی توان انتظار رشد های شارپ بیشتری از آن داشت.

صندوق‌های کالایی به منظور سرمایه‌گذاری غیرمستقیم روی کالاهای موجود در بورس کالای ایران تاسیس شده‌اند. در حال حاضر این صندوق‌ها شامل صندوق‌های طلا و زعفران هستند(درآینده ی نزدیک احتمالاصندوق های کالایی مبتنی بر نقره نیز راه اندازی شوند) که طبق ضوابط باید حداقل ۷۰ درصد دارایی‌های سرمایه‌گذاران را در گواهی سپرده کالای مورد نظر سرمایه گذاری کنند و به طور طبیعی بازدهی آنها متناسب با بازدهی دارایی پایه یعنی طلا یا زعفران خواهد بود. در حال حاضر دو نماد نهال و سحرخیز به عنوان صندوق‌های فعال در حوزه زعفران ایفای نقش می‌کنند و غالب پرتفوی خود را به زعفران اختصاص داده‌اند. معاملات این صندوق‌ها در روزهای کاری هفته انجام می شود و دارای بازه ‌ی نوسانی ۱۰± درصد هستند.

سال گذشته گواهی سپرده زعفران سحرخیز با رشد ۱۷۰ درصدی و صندوق نهال با افزایش ۱۳۵ درصدی بازدهی بیشتری را نسبت به صندوق طلای کهربا به عنوان برترین صندوق طلایی با بازدهی۱۳۲ درصدی در بازه ی زمانی اول فروردین ۱۴۰۲ تا پا یان فروردین ۱۴۰۳ رقم زدند. در این بازه‌ی زمانی صندوق سحرخیز نیز با بازدهی ۹۳ درصدی همراه بود.

در تصویر بالا که بر مبنای گواهی سپرده نگین سحرخیز انجام شده و صندوق نهال با رنگ قرمز و صندوق سحرخیز با رنگ سبز مشخص شده اند؛متوجه همبستگی کامل گواهی سپرده و صندوق های نهال و سحرخیز می شویم. اما بعد از اصلاحی که داشتند، عملکرد صندوق سحرخیز به مراتب بهتر بوده است و از ۳ الی ۱۱ مهر سال جاری بازدهی تقریبا ۲۵ درصدی داشته و به سقف تاریخی خود رسید، اما صندوق نهال با رشد ۱۳ درصدی همراه بوده و با سقف تاریخی خود فاصله دارد.

هفته گذشته ارزش معاملات صندوق های کالایی به بالای ۷ همت رسید که از این میزان سهم نهال با حجم ۷۰،۲۲۱،۶۷۸ معامله حدود ۲۴۱ میلیارد تومان بوده و سهم سحرخیز با حجم ۹،۵۶۶،۰۷۹ حدود ۴۱ میلیارد تومان بوده است.

در جدول زیرتوزیع دارایی های صندوق سرمایه گذاری چندکالایی طلای سرخ نوویرا (نهال) را مشاهده می‌کنید؛ این صندوق از ۳۰ دی سال ۱۳۹۹ کار خود را آغاز کرد. مدیر صندوق، شرکت سبدگردان نوویراست که با بازارگردانی صندوق اختصاصی بازارگردانی گسترش نوویرا و متولی موسسه حسابرسی هوشیار ممیز فعالیت می کند.

در جدول زیر نیز توزیع دارایی های صندوق سرمایه گذاری گروه زعفران سحرخیز نمایش داده شده است؛ سحرخیز هم مشابه نهال از ۳۰ دی سال ۱۳۹۹ شروع به کار کرده است. مدیر صندوق مشاور سرمایه گذاری دیدگاهان نوین، بازارگردان صندوق سرمایه گذاری اختصاصی بازارگردانی یکم هامرز و متولی موسسه حسابرسی هوشیار ممیز است.

زعفران به عنوان کالای کشاورزی قابلیت تحلیل دقیقی ندارد و سیستم عرضه و تقاضا در آن دخالت دارد که در سمت تقاضا با مواردی همچون نوسانات نرخ ارز، تعرفه‌های گمرکی کشورهای واردکننده و موانع صادراتی و عرضه کشورهای رقیب در بازار روبه‌رو هستیم؛ در سمت عرضه، شرایط آب و هوایی، فصل کاشت و برداشت و مقررات و دستورالعمل‌ها دخالت دارند. پیش‌بینی می‌شود از اواخر مهر محصول تازه وارد بازار شود. طبق گفته مسوولان کشاورزی استان خراسان به‌عنوان قطب تولید زعفران، با توجه به شرایط مساعد بارش در فصل بهار انتظار می‌رفت تولید زعفران به بیش از ۴۰۰تن برسد، اما به دلیل تنش‌های گرمایی در مردادماه، این میزان حداکثر به ۳۵۰تن خواهد رسید و رشد ۲۰درصدی نسبت به سال قبل که تولیدی معادل ۲۳۸تن داشتیم، خواهیم داشت.

طلای سرخ همانند هر بازار مالی دیگر که می توانند سود های شیرینی را نصیب سرمایه گذاران کنند، با تصمیمات نادرست می تواند کام سرمایه گذاران را در سرمایه گذاری تلخ نماید. پس نیاز است افرادی که به این بازار علاقه دارند پس از مطالعه، مشورت و کسب تجربه در این بازار اقدام به سرمایه گذاری نمایند؛ و از بازار گواهی سپرده زعفران، صندوق های زعفرانی و قراراداد های آتی و اختیار معامله با دانش کامل بهره ببرند.

رضا محمدی اکباتان کارشناس مشتقه